Ad blocker detected: Our website is made possible by displaying online advertisements to our visitors. Please consider supporting us by disabling your ad blocker on our website.
Γίνεται από ξερό κοπανισμένο σιτάρι (γιαρμάς).
Μ' αυτό κάνουν το "πλουγουροπίλαβον", πολύ νόστιμο με γιαούρτι.
Τα "λαβάσια"
Κοινές λαγάνες, από σκέτο ζυμάρι ψημένες σε φούρνο, ή πάνω σε πέ τρινη λεπτή πλάκα, πυρωμένη, που τη λένε "πλακίν".
"Λαβάσια" Κάνουν σε πολλές ποικιλίες με διάφορα αρτύματα. Με τυρί (τυρόπιτες), με διάφορα χόρτα κηπευτικά και παίρνουν το όνομα απ' το περιεχόμενό τους, "κρομμυδολάβασα", "πρασολάβασα", με μολόχες κι άλλα διάφορα χόρτα του βουνού. Με τα συμπαθέστερα "λαβάσια", είναι τα "χαψολάβασα", με φρέσκα ή παστά "χαψία" (χαψία = μικρά ψαράκια, λεπτά, μακριά σαν γαύροι).
Ακόμα και την αρμύρα "αλιμίδ'" απ' τα παστά "χαψία", προσθέτουν σε σκέτο ζυμάρι και κάνουν "λαβάσια" πολύ νόστιμα, με μόνο άρτυμα τούτη την αρμύρα που της δίνουν το όνομα "χαψοζώμ'" (ζουμί από "χαψία").
Φέτες ψωμιού τηγανισμένες με λάδι και ραντισμένες με ζάχαρι. Είναι νοστιμότατες, σαν γλύκισμα.
Κι ακόμα νοστιμότερα γίνονται τα "φελία" όταν σπάσουν επάνω και αυγά στο τηγάνισμα.
Τα "τσιριχτά"
Γίνονται από ανηβασμένο ζυμάρι, λίγο πηχτότερο από το ζυμάρι Που κάνουν τους λουκουμάδες.
Απλώνονται σαν πίτες μικρές στο τηγάνισμα. Όταν στο ζυμάρι προσθέτουν Και αυγά γίνονται ευχάριστες λιχουδιές.
Γίνονται πιο νόστιμα, όταν τα ραντίζουν και με ζάχαρη κατά το φαγητό.
Άλλη αδυναμία φαγητού των νέων, είναι και τα "πουσίντια". Στους ηλικιωμένους είναι δύσπεπτο φαγητό.
Ζεματίζεται καβουρδισμένο κριθαρένιο αλεύρι και ψήνεται σε αλατισμένο νερό, σε πηχτή μάζα.
Πλάθουν την ψημένη μάζα σε σχήμα κολουροκωνικό πάνω σ' ένα ανοιχτό πιάτο και ανοίγουν κρατήρα στην κορυφή. Εδώ μέσα ρίχνουν το τσιγαρισμένο βούτυρο και τρώγεται όπως το "χασίλ'", που περιγράφεται πιο πάνω.
Αυτό το τόπικ είναι απίστευτο και πολύ ενδιαφέρον.
Εγώ έχω ποντιακές ρίζες από τον παππού μου, (πατέρα μητέρας) ... ήταν από την Ορντού, ...
Τα τελευταία 20 χρονια της ζωής του τα έζησε στη Ρόδο όπου και κοιμήθηκε.
ΚΑΝΕΙΣ ΜΑΣ ΔΕΝ ΓΝΩΡΙΖΕΙ ΠΟΝΤΙΑΚΑ, ...
Ακόμα τον θυμάμαι σαν παιδάκι, ... που σιγοτραγουδούσε στα ποντιακά όταν ήταν χαρούμενος, ειδικά όταν μας είχε όλους γύρω του.
Ντρέπομαι που θα πω πως παλαιότερα σαν έφηβος δεν έλεγα σε κανένα εδώ στη Ρόδο πως έχω ποντιακές ρίζες, (για το γνωστό λόγο με τα ανέκδοτα).
ΜΕ ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΟΜΩΣ ΑΙΣΘΑΝΟΜΑΙ ΑΠΙΣΤΕΥΤΗ ΥΠΕΡΗΦΑΝΕΙΑ ΠΟΥ ΕΧΩ ΑΥΤΕΣ ΤΙΣ ΡΙΖΕΣ, ...
(Και ντροπή για τον τρόπο που σκεφτόμουν ως έφηβος.)
Αισθάνομαι επίσης πως έχασα την ευκαιρία να μάθω λίγες φράσεις, λίγες λέξεις από το στόμα του
πράγμα που πιστεύω θα έδινε ακόμη περισσότερη ευτυχία στην ήσυχη ζωή που έκανε.
ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΩ ΑΥΤΟ ΤΟ ΤΟΠΙΚ ΜΕ ΠΟΛΥ ΜΕΓΑΛΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΚΑΙ ΣΕ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΟΥ ΜΟΥ ΔΙΝΕΙΣ ΤΗΝ ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΑΥΤΗ
zorro αδελφέ μου με συγκίνησες τόσο πολύ.......κοίταξε, δεν φταις εσύ…στ αλήθεια, και δεν στο λέω να σου χαϊδέψω τα αυτιά….είναι πολύ μεγάλη κουβέντα αυτή και ελπίζω να την κάνουμε από κοντά….
Απλά ενημερωτικά είμαι από πατέρα Πόντιος, από μικρός άκουγα την συγχωρεμένη την γιαγιά μου να τα μιλά αλλά και όλα τα αδέλφια του πατέρα μου ακόμα και τώρα αναμεταξύ τους να μιλάνε Ποντιακά…
Τώρα στα 30 μου νιώθω πιο ευαισθητοποιημένος από ποτέ…δεν είμαι γνώστης της Ποντιακής όσο θα το ήθελα όμως κάνω και θα κάνω όσο ζω ότι μπορώ για το θέμα αυτό και σε οτιδήποτε έχει σχέση με αυτό..
Ας βάλουμε όλοι ένα χεράκι να διασώσουμε την Ιστορία μας και τον Πολιτισμό μας…Πόντιοι και μη.. όλοι αδέλφια είμαστε…
Είναι βραστά λάχανα σαλάτα, μαζί με φασόλια και άρτυμα λάδι, ή βούτυρο.
Τα "χαμνά" λάχανα, η "μιλιαστά"
Είναι λαχανόσουπα με φασόλια κι όταν βάζουν και λίγο αλεύρι, τα λένε "μιλιαστά" με άρτυμα λάδι και καυτερό πιπέρι.
'Όταν λέμε λάχανα, στην Ποντιακή κουζίνα εννοούμε τα μαύρα λάχανα, κάτι διαφορετικό και απ' τη γνωστή λαχανίδα.
Τα μαύρα αυτά λάχανα και τα "χαψία" είναι το εθνικό φαγητό των Ποντίων.
mi8rio έγραψε:Αούτο το topic εν ο χώρον να γράφουμες όλ τα ΠΟΝΤΙΑΚΑ ΕΚΦΡΑΣΕΙΣ-ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ με τα μετραφράσεις ατών, για να μαθαίνουν όλ την Ποντιακήν Διάλεκτον, επιθυμίαν των τεμέτρων αδερφών dreamwarrior & Kareena4ever. Καλώ τεμόν τον ΠΡΟΕΔΡΟΝ ΠΛΑΤΩΝΙΚΑ Τον Μέγα να εφτάει μάθημαν αμόν τον ΚΟΡΥΦΑΙΟΝ ΠΟΝΤΙΟΝ αδακά ! Εν αφιερωμένον σε ατόν που μαθίζει εμάς Πολιτισμόν!
Λελεύω σας πουλόπα έμορφα!
Οτι και να γραψω για σενα αδερφε μου Μιθριο θα ειναι πολυ λιγο και αμελητεο μπροστα στην τεραστια και ιερη προσωπικοτητα σου!!! Στο προσωπο σου δεν κερδισα απλα μονο ενα φιλο ή αδερφο ή συνοπαδο, αλλα κι ενα ομοϊδεατη οσο αφορα τον ποντιακο μας πολιτισμο!!! Ευχομαι καλη επιτυχια στο τοπικ που ανοιξες και υποσχομαι να συνδραμω τα μεγιστα των γνωσεων μου, ουτως ωστε να μη ξεχαστει η ποντιακη παραδοση μας!!!!
Η τιμη ανηκει μονο σε σενα, ευχαριστω μεν για την αφιερωση, αλλα θα ηθελα να ειναι αφιερωμενο σε καποιους αφανεις αδερφους μας Ποντιους οπως το Ζορρο που με συγκινησε αφανταστα πρωι πρωι...
Μιθριο αδερφε μου, να μεινεις παντοτε οπως σε γνωρισα εκεινη τη Παρασκευη στο καφε στην Αθηνα...μεινε οπως εισαι, ο κοσμος αυτος χρειαζεται επειγοντως ανθρωπους σαν εσενα, με αξιες και ιδανικα!!!!
gash042 έγραψε:Μόνο ένας πόντιος θα άνοιγε τόπικ με τέτοια επικεφαλίδα!
Τι άνευ διδασκάλου βρε?
Εδώ πρέπει να δηλώσουμε συμμετοχή όσοι ενδιαφερόμαστε και να μας κάνεις σεμινάρια ποντιακής γλώσσας.
Ελπιζω να εισαι απο τους πρωτους συμμετασχοντες, οι δεκα πρωτοι κερδιζουν και δωρεαν μαθηματα ποντιακων χορων απο τον Καρινα και το Σρεκ!!! 8)
Zorro4 έγραψε:mi8rio αδελφέ μου, ...
Αυτό το τόπικ είναι απίστευτο και πολύ ενδιαφέρον.
Εγώ έχω ποντιακές ρίζες από τον παππού μου, (πατέρα μητέρας) ... ήταν από την Ορντού, ...
Τα τελευταία 20 χρονια της ζωής του τα έζησε στη Ρόδο όπου και κοιμήθηκε.
ΚΑΝΕΙΣ ΜΑΣ ΔΕΝ ΓΝΩΡΙΖΕΙ ΠΟΝΤΙΑΚΑ, ...
Ακόμα τον θυμάμαι σαν παιδάκι, ... που σιγοτραγουδούσε στα ποντιακά όταν ήταν χαρούμενος, ειδικά όταν μας είχε όλους γύρω του.
Ντρέπομαι που θα πω πως παλαιότερα σαν έφηβος δεν έλεγα σε κανένα εδώ στη Ρόδο πως έχω ποντιακές ρίζες, (για το γνωστό λόγο με τα ανέκδοτα).
ΜΕ ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΟΜΩΣ ΑΙΣΘΑΝΟΜΑΙ ΑΠΙΣΤΕΥΤΗ ΥΠΕΡΗΦΑΝΕΙΑ ΠΟΥ ΕΧΩ ΑΥΤΕΣ ΤΙΣ ΡΙΖΕΣ, ...
(Και ντροπή για τον τρόπο που σκεφτόμουν ως έφηβος.)
Αισθάνομαι επίσης πως έχασα την ευκαιρία να μάθω λίγες φράσεις, λίγες λέξεις από το στόμα του
πράγμα που πιστεύω θα έδινε ακόμη περισσότερη ευτυχία στην ήσυχη ζωή που έκανε.
Βρε Ζορρο αδερφε μου...αυτα δε μου τα ειπες το καλοκαιρι στη Ροδο!!! Τι ειναι αυτα που μαθαινω τωρα???? Εχεις ποντιακες ριζες????? Τι να πω...εχω μεινει αφωνος!!!
Τελευταία επεξεργασία από το μέλος Platon την Πέμ 11 Δεκ 2008, 11:54, έχει επεξεργασθεί 1 φορά συνολικά.
Τα ονομασίας που μεταχειρίζουμες για να φανερώνομε όντα (λ.χ. πρόατον), αντικείμενα (λ.χ. τραχτόρ), δουλίαν (λ.χ. σπείρσιμον) και ιδιότητα (λ.χ. μαχητικότητα) λέγοματα ονόματα ουσιαστικά.
Contents
Κύρια και κοινά
Τα ονόματα τα ουσιαστικά είναι δυο λοέν: κύρια και κοινά. Εκείνα τα ουσιαστικά που ανήκνε σ’έναν όντον για μόνον σέναν μέρος, ραχίν, λιμνίν, ποτάμ, λέχκουνταν κύρια ονόματα και γράφκουνταν με κεφαλαίον γράμμαν (λ.χ. το Κιλκίς, ο Καύκασος, η Μπαϊκάλη, ο Αξιός).
Εκείνα τα ονόματα τα ουσιαστικά που επορούν να ανήκνε σ’όλια τα όντα και τα αντικείμενα ινός είδους λέχκουνταν κοινά ουσιαστικά ονόματα και γράφκουνταν με μικρό γράμμαν (λ.χ. τ’άλογον, το ποτάμ, η πολιτεία, το λιμνίν).
Συγκεκριμένα και αφερεμένα
Τα ονόματα τα ουσιαστικά χωρίζομε ακόμαν σε συγκεκριμένα και αφερεμένα. Συγκεκριμένα λέγομε όλια εκείνα τα ουσιαστικά ονόματα που φανερώνε όντα και αντικείμενα πραματικά και ειν ατά που ελέπομε και 'σθανούμεσατα (λ.χ. ο μουχτερόν, το ξεραντέρ, το σταφύλ, το τσακέλ).
Αφερεμένα λέγομε τα ονόματα τα ουσιαστικά που νια ελέπομε, νια αισθανούμεσατα, παραμόνον φαντασκούμεσατα (λ.χ. η όραση, ο νους).
Ντο καταληξία έχνε τα ουσιαστικά
Καταληξία για τα αρσενικά
σε -ας ο ψωμάς ο δουλευτάς
σε -έας ο γραφέας ο οκνέας
σε -ης ο κεμεντζετζής ο καϊκτζής
σε -ες ο εργάτες ο Γιάννες
σε -ον ο άνθρωπον ο τόνον
σε -ς ο καβαλάρτς ο αράπς
Καταληξία για τα θελκά
σε -α η γλώσσα η σημασία
σε -η η τιμή η μηχανή
σε -ε η Ελένε η αράχνε
σε -ού η αλεπού η γλωσσού
σε -ω η Δέσπω
Καταληξία για τα ουδέτερα
σε -αν το γράμμαν το τσακέλιζμαν
σε -ιμον το σκάψιμον το βρέξιμον
σε -ον το δέντρον το φυτόν
σε -ος το πάθος το πάχος
σε -ιν το παιδίν το λιμνίν
Έχομε και ουδέτερα ουσιαστικά χωρίς κατάληξην σο ονομαστικόν τη πτώσην. Έχασαν την κατάληξην –ιν γιατί επεκόπεν κεπέμναν χωρίς κατάληξην (λ.χ. το πεγάδ, το κουτάλ, το πιρόν).
Κλίση αρσενικών ουσιαστικών
Ενικός αριθμός
Το ονομαστικόν η πτώση σον ενικόν αριθμόν σ' όλα τελειών' για σο -ς για σο -ν. Το γενικόν η πτώση τ' ενικού τ' αριθμού χαν' το -ς τ' ονομαστικού τη πτώσης. Εκεί όμως όπου τ' ονομαστικόν η πτώση εχ το -ν η γενική παιρ' το -ς. Το αιτιατικόν η πτώση σον ενικόν αριθμόν το γνωρίζμαναθε εν το –ν παντού. Το κλιτικόν η πτώση αποκόφτ το -ς χε εκεί που εν σο -ον σο ονομαστικόν την πτώσην την κατάληξην το -ν και το καταληχτικόν το άτριφτον αλλάζ το -ο σε -ε λ.χ. ο άνθρωπον, ε άνθρωπε.
Ονομαστική ο δουλευτάς ο αράπς ο λυριτζής ο φοιτητής ο εργάτες ο άνθρωπον ο αριθμός ο Λαζόπουλον
Γενική τη δουλευτά τ' αράπ τη λυριτζή τη φοιτητή τ' εργάτε (-α) τη άνθρωπονος τ' αριθμού τη Λαζόπουλονος
Αιτιατική τον δουλευτάν τον αράπ τον λυριτζήν τον φοιτητήν τον εργάτεν τον άνθρωπον τον αριθμόν τον Λαζόπουλον
Κατά το δουλευτάς κλίσκουνταν και τα: ο καπνάς, ο ψαράς, ο προατάς, ο κυδωνάς, κτλ. Κατά το λυριτζής: ο τενεκετζής, ο καϊκτζής, ο ζουρνατζής, κτλ. Κατά το φοιτητής: ο μαθητής, ο φυτευτής, κτλ. Κατά το ο άνθρωπον: ο σύντροφον, ο υπάλληλον, ο δάσκαλον κτλ. Κατά τον Λαζόπουλον: ο Παρασκευόπουλον, ο Ξανθόπουλον κτλ. Κατά το αριθμός: Κερασινός, ζαντός, παλαλός κτλ.
Πληθυντικός αριθμός
Σον πληθυντικόν αριθμόν τα κατάληξια σ’ονομαστικόν την πτώσην είναι -ήδες, -άδες και -ντ. Σο γενικόν παντού εν η κατάληξη -ιον. Σο αιτιατικόν την πτώσην κάποτε τ’όνομαν εν αμόν ντο εν σο ονομαστικόν. Το άθρον μόνον αλλάζ σο αιτιατικόν την πτώσην και τα ονόματα που σο ονομαστικόν την πτώσην κ’έχνε το -ς το αιτιατικόν η πτώση παίρατο, λ.χ. οι δασκάλ, τοι δασκάλτς, οι παιδάντ, τοι παιδάντς κτλ. Το κλητικόν η πτώση εν χωρίς άρθρον όπως και τ’ονομαστικόν και μόνον όνταν βάλομε το άρθρον, χωρίεται λ.χ. ε λυριτζήδες, αρχινέστε το παίξιμον.
Ονομαστική οι δουλευτάδες οι αράπ οι λυριτζήδες οι φοιτητάδες οι εργάτ οι ανθρώπ οι αριθμοί οι Λαζοπουλάντ
Γενική τη δουλευταδίων τ' αραπίων τη λυριτζήδων τη φοιτηταδίων τ' εργατίων τη ανθρωπίων τ' αριθμίων τη Λαζοπουλαντίων
Τα θελκά ουσιαστικά σο γενικόν τη πτώσην τ’ ενικού αριθμού όλεα παίρνε το -ς.
Ονομαστική η μάνα η χαρά η γλώσσα η αλεπού η στρωμοθήκη η κουτζή η γνως η λέξη η Ελένε
Γενική τη μάνας τη χαράς τη γλώσσας τη αλεπούς τη στρωμοθήκης τη κουτζής τη γνως τη λέξης τη Ελένες
Αιτιατική την μάναν την χαράν την γλώσσαν την αλεπούν την στρωμοθήκην την κουτζήν την γνως την λέξην την Ελένεν
Κλητική μάνα χαρά γλώσσα αλεπού στρωμοθήκη κουτζή γνως λέξην Ελένε
Πληθυντικός αριθμός
Σον πληθυντικόν αριθμόν παρατηρούμε πως όλεα τα θελκά που 'κ παρέσταινε έμψυχα ουδετεροποιούνταν.
Ονομαστική οι μανάδες τα χαράντας τα γλώσσας τ' αλεπούδια τα στρωμοθήκας τα κουτζίδια/
οι κουτζἰδες τα γνώσια τα λέξεις
Γενική τη μαναδίων τη χαραντίων τη γλωσσίων τ' αλεπουδίων τη στρωμοθηκίων τη κουτζιδίων τη γνωσίων τη λεξίων
Αιτιατική τοι μανάδες τα χαράντας τα γλώσσας τ' αλεποὐδια τα στρωμοθήκας τα κουτζίδες τα γνώσια τα λέξεις
Κλητική μανάδες χαράντας γλώσσας αλεποὐδια στρωμοθήκας κουτζίδες τα γνώσια τα λέξεις
Κλίση ουδέτερων ουσιαστικών
Ενικός αριθμός
Ονομαστική το χωρίον το παιδίν το γάλαν το γράψιμον το μέλ(ιν)
Γενική τη χωρί(ου) τη παιδί(ου) τη γαλατί(ου) τη γραψιματί(ου) τη μελί(ου)
Αιτιατική το χωρίον το παιδίν το γάλαν το γράψιμον το μέλ(ιν)
Κλητική χωρίον παιδίν γάλαν γράψιμον μέλ
Πληθυντικός αριθμός
Ονομαστική τα χωρία τα παιδία τα γάλατα τα γράψιματα τα μέλια
Γενική τη χωρίων τη παιδίων τη γαλατίων τη γραψιματίων τη μελίων
Αιτιατική τα χωρία τα παιδία τα γάλατα τα γράψιματα το μέλια
Κλητική χωρία παιδία γάλατα γράψιματα μέλια
Ασ' εμέτερα τα κουτσηας, τα κυριας Αντονιάδου και Κεσίδου, "Μαθήματα Ποντιακής Διαλέκτου"...ο Θεον ας έχ' ατς καλά !!!!
Ρε παλικάρια τπτ καλά "γαλλικά" θα μας μάθετε να τα λέμε σε κανά διαιτητή και να το ευχαριστιόμαστε....
Εύγε πάντως γιατί αυτή η "διάλεκτος"/"γλώσσα" τα ποντιακά είναι ωραία και είναι κρίμα που ξεχνιούνται απο τις νέες γενιές (δυστυχώς βάζω και τον εαυτό μου μέσα γιατί ξέρω ελάχιστα) γιατί η συγγένεια με τα αρχαία είναι πιο άμεση σε σχέση με τα νέα ελληνικά και συν της αλλής είναι ένα τεράστιο κομμάτι του πολιτισμού μας (σαν μια θεία μου ακούγομαι που είναι πορωμένη με τα ποντιακά)...
Και μόνο ο κόσμος του ΠΑΟΚ θα μπορούσε να άνοιγε τέτοιο τόπικ σε φόρουμ ομάδας... ΕΙΜΑΣΤΕ ΜΕΓΑΛΟΣ ΛΑΟΣ ΤΕΛΙΚΑ.
