Καταρχήν, θέλω να επισημάνω, για όσους δεν το έχουν ήδη συνειδητοποιήσει, ότι η επόμενη διετία αποτελεί την πιο κομβική τα τελευταία 25 χρόνια, όχι μόνο για τον ΠΑΟΚ αλλά και για ολόκληρο το ευρωπαϊκό μπάσκετ..Το μπάσιμο του ΝΒΑ στην Ευρώπη, μετά το άνοιγμα της πόρτας από τη FIBA, έρχεται να συνταράξει τα θεμέλια της υφιστάμενης κατάστασης και να δημιουργήσει νέα δεδομένα.
Πριν προχωρήσω θα ήθελα να κάνω μια σύντομη παρουσίαση των προηγούμενων και τωρινών δεδομένων, για κάποια από τα παιδιά που απείχαν καιρό ή δεν ασχολούνταν ενεργά με τα ευρωπαϊκά τεκταινόμενα:
Όπως γνωρίζετε στην Ευρώπη υπάρχει ένα σχίσμα μεταξύ FIBA και ULEB, ήδη από το 2000, με συγκεκριμένους μεγάλους συλλόγους της ηπείρου (συμπεριλαμβανομένου και του ΠΑΟΚ, που είχε ηγετικό ρόλο σε αυτό) να προχωρούν σε απόσπαση από την FIBA και να προχωράνε στη διοργάνωση της Euroleague μόνοι τους. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την διάσπαση των κορυφαίων ομάδων για μια σεζόν σε δυο διοργανώσεις, την Suproleague και την Euroleague. Τις επόμενες σεζόν η επικράτηση της ULEB ήταν ξεκάθαρη, με όλους τους κορυφαίους συλλόγους να επιλέγουν τις διοργανώσεις της (Euroleague και ULEB Cup), ενώ η FIBA μέχρι το 2005 προσπαθούσε ανεπιτυχώς να την συναγωνιστεί με διοργανώσεις όπως το FIBA Europe Champions Cup, FIBA Europe League, FIBA Eurocup κτλπ, όμως προσέλκυε μόνο χαμηλού επιπέδου ομάδες και έτσι από το 2007 και έπειτα, υποχώρησε αναγνωρίζοντας την ανωτερότητα της ULEB και αρκέστηκε στο να διοργανώνει το 3ης κατηγορίας EuroChallenge.
Η κατάσταση παρέμεινε έτσι μέχρι την σεζόν 2016/17, οπού επήλθε η δεύτερη μεγάλη ρήξη της FIBA με την ΕCA(Euroleague Commercial Assets) πλέον, με την FIBA να προσπαθεί να πάρει ξανά τον έλεγχο δημιουργώντας το Basketball Champions League(BCL) και το FIBA Europe Cup(FEC). Η προσπάθεια της για ακόμη μια φορά είχε μικρή επιτυχία και αυτό το status quo, παραμένει έως και φέτος.
Η ΕCA διοργανώνει την EuroLeague(ΠΑΟ, ΟΣΦΠ) και το EuroCup(Άρης, Πανιώνιος) και η FIBA το Βasketball Champions League(AEK, Προμηθέας) και το δικό μας FIBA Europe Cup (ΠΑΟΚ, Περιστέρι). Παράλληλα, τρέχουν κάποιες περιφερειακές διασυλλογικές διοργανώσεις, όπως το Εuropean North Basketball League(Ηρακλής) και το Βalkan International Basketball League (το οποίο είχε ομάδες από Βαλκάνια, Κύπρο και Ισραήλ, αλλά έχει σταματήσει λόγω του πολέμου στη Γάζα), οι οποίες είναι πολύ χαμηλής δυναμικότητας, έχουν την ανοχή της FIBA, άλλα έχουν περισσότερο την μορφή τουρνουά για να έχουν μικρότερες ομάδες μεσοβδόμαδα παιχνίδια.
Φτάνοντας στη φετινή σεζόν, μπορούμε να πούμε ότι αδιαμφησβήτητα αυτή τη στιγμή η EuroLeague αποτελεί την κορυφαία διασυλλογική διοργάνωση της Ευρώπης, άλλα αρχίζουμε να βλέπουμε διαφοροποιήσεις στα χαμηλότερα σκαλοπάτια.. Το EuroCup το οποίο αποτελούσε για καιρό τη 2ης δυναμικότητας διοργάνωση, αρχίζει πλέον να υποχωρεί σε δυναμική και να ενισχύεται το ΒCL, με τις ισπανικές ομάδες, αλλά και ομάδες που αποχωρούν από την EuroLeague λόγω της προοπτικής του ΝΒΑ (Άλμπα Βερολίνου), να προτιμούν την FIBA. Οι δυνατότερες ομάδες στο EuroCup αυτή τη στιγμή προέρχονται από το Ισραήλ και την Τουρκία, παραδοσιακά με υψηλά μπάτζετ. Οπότε, για την τωρινή στιγμή, μπορούμε να πούμε ότι BCL και ΕuroCup είναι οι σχετικά ισοδύναμες διοργανώσεις 2ης δυναμικότητας.
Τώρα, ας μιλήσουμε λίγο για το NBA Europe, το οποίο έχει μονοπωλήσει το ενδιαφέρον τελευταία.. Τι γνωρίζουμε μέχρι στιγμής; Η FIBA, με πρόεδρο τον Έλληνα Ανδρέα Ζαγκλή, επιχειρεί για ακόμη μια φόρα να πάρει τον έλεγχο στα χέρια της. Ο μόνος τρόπος να το κάνει αυτό είναι τα λεφτά του ΝΒΑ. Το ΝΒΑ, με CEO για τα θέματα Ευρώπης και ΜΑ τον Θεσσαλονικιό Αϊβαζόγλου, θέλει να μεγαλώσει την πίτα και το brand του, βάζοντας το χέρι του στην ευρωπαϊκή αγορά όπου κατά τη γνώμη τους υπάρχουν ανεκμετάλλευτες αγορές σε χώρες όπως Αγγλία, Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία.. Σε πολλούς εκ πρώτης όψεως αυτό φαίνεται αστείο (Μπάσκετ στην Αγγλία), αλλά πρέπει να καταλάβουμε, ότι εδώ μιλάμε για καπιταλιστικές επιχειρήσεις, δεν τους ενδιαφέρουν ούτε οι καυτές έδρες, ούτε οι πύρινοι λαοί με τα 10ευρα εισιτήρια, άλλα η μεγιστοποίηση του κέρδους και σίγουρα δεν είναι χαζοί να θέλουν να προωθήσουν μια τέτοια ιδέα. Άμα κάποιος μας έλεγε πριν 15 χρόνια ότι θα υπάρχει ομάδα Ντουμπάι στην ΕuroLeague, η οποία είναι ανταγωνιστική και σε τροχιά πρόκρισης, θα βάζαμε τα γέλια. Ο στόχος τους είναι να έχουν γύρω στις 12 σταθερές ομάδες με κλειστά συμβόλαια, οι οποίες θα έχουν τη βάση τους σε μεγάλες πόλεις της Ευρώπης, με πολυπληθές και ισχυρό αγοραστικό κοινό (Παρίσι, Λονδίνο, Μάντσεστερ, Βερολίνο, Μαδρίτη, Βαρκελώνη, Ρώμη, Μιλάνο, Λυών, Κωνσταντινούπολη, έχει αναφερθεί και η Αθήνα). Οι υπόλοιπες 4 θέσεις, όπως έχουν αναφέρει θα προσφέρονται ίσως μέσω προκριματικών για τις ομάδες του Final4 του ΒCL και πιθανόν κάποιους πρωταθλητές μεγάλων πρωταθλημάτων(Ισπανία, Γαλλία, Τουρκία κτλπ).
(το logo δεν είναι πραγματικό)
Πού θα βρεθεί ο ΠΑΟΚ σε όλη αύτη την κατάσταση; Τους τελευταίους μήνες ακούγεται έντονα για συμμετοχή στο NBA Europe, αλλά σύμφωνα με το ρεπορτάζ των τελευταίων ημερών από τον Κλείτο Καρκανιά, οι άνθρωποι του ΠΑΟΚ άκουσαν αποτρεπτικά πράγματα από τους ιθύνοντες του νέου εγχειρήματος και μάλλον κλίνουμε προς την ECA. Ο λόγος, από ότι έχω καταλάβει, είναι καταρχήν το τεράστιο ποσό εκατοντάδων εκατομμυρίων που απαιτείται για κλειστό συμβόλαιο, αλλά πιστεύω κυρίως και η γενικότερη οργάνωση του ΝΒΑ σε αντιπαραβολή με των ελληνικών ομάδων. Ναι, πλέον έχουμε την οικονομική ευμάρεια, που μας έλειπε, αλλά μην ξεχνάμε ότι αυτή είναι απλώς το αποτέλεσμα του κλασσικού ελληνικού μοντέλου ενός δισεκατομμυριούχου μεγαλοεπιχειρηματία, ο οποίος πετάει τα λεφτά του σε ένα καζάνι χωρίς πάτο, με ελάχιστες προοπτικές απόσβεσης. Στο ΝΒΑ Europe στοχεύουν σε σταθερούς ισολογισμούς και μεγάλα έσοδα, από πανάκριβα εισιτήρια, χορηγούς, μεγάλα γήπεδα, πωλήσεις μπουτίκ κτλπ. Κάτι τέτοιο μπορούν να τα καταφέρουν μόνο μεγάλα club, όπως Ρεάλ, Μπάρτσα, Παρί, Γιουνάιτεντ κα, τα οποία έχουν απήχηση σε ολόκληρο τον πλανήτη. Παρόλα αυτά, ο ΠΑΟΚ θα μπορούσε να διεκδικήσει τη θέση του μέσω των θέσεων που δίνονται με αγωνιστικά κριτήρια, πχ ΒCL, με μεγαλύτερη δυσκολία όμως.
Για αυτό, όπως φαίνεται (και όπως έχει αναφερθεί από τους περισσότερους ρεπόρτερ), κλίνουμε περισσότερο προς το EuroCup της ΕCA. Σε αυτό το σημείο θέλω να αναφέρω κάποιες σημαντικές παραμέτρους. Ως γνωστόν, η EuroLeague είναι κλειστή λίγκα, υπάρχουν 11 ομάδες μέτοχοι, οι οποίες απολαμβάνουν όλα τα προνόμια, σταθερό συμβόλαιο, έσοδα από τηλεοπτικά, ψήφος στο ΔΣ (Παναθηναϊκός , Ολυμπιακός, Ρεάλ Μαδρίτης, Μπαρτσελόνα, Μπασκόνια, Φενέρμπαχτσε, Αναντολού Εφές, Μακάμπι, Ζαλγκίρις, Αρμάνι Μιλάνο, Μπάγερν Μονάχου και Βιλερμπάν). Πέρα από αυτές, υπάρχουν και ομάδες που συμμετέχουν με wildcard (Ντουμπάι με 5ετες, Παρτιζάν, Ερυθρός, Βίρτους και Βαλένθια με 3ετες) χωρίς αυτά τα προνόμια. Τέλος, υπάρχουν οι ομάδες που συμμετέχουν μέσω του EuroCup (Χάποελ, Μονακό, Παρί).
Εδώ, βρίσκεται και το μεγάλο ενδιαφέρον του ΠΑΟΚ. Η EuroLeague σχεδιάζει από του χρόνου να αυξήσει τις ομάδες από 20 σε 24 και πιθανόν να χωρίσει την διοργάνωση σε western και eastern conference. Ο ΠΑΟΚ, ενισχυμένος την επόμενη χρονιά, με μπάτζετ που ακούγεται γύρω-γύρω να είναι κοντά στα 8-10εκ, πρέπει να στοχεύσει στο EuroCup, για τον απλό λόγο ότι ΟΧΙ ΜΟΝΟ Ο ΝΙΚΗΤΗΣ του EuroCup, παίρνει άδεια συμμετοχής για την επόμενη EuroLeague, ΑΛΛΑ ΚΑΙ Ο ΦΙΝΑΛΙΣΤ! Τα μεγαλύτερα μπάτζετ αυτά την στιγμή στο EuroCup είναι γύρω στα 6-8εκ και μην ξεχνάμε ότι οι φετινοί φιναλίστ πιθανόν να λείπουν του χρόνου. Μια ακόμη σημαντική παράμετρος είναι ότι, μπορεί κάποιος από τους φιναλίστ να μην μπορέσει να ικανοποιήσει τα όρια του μπάτζετ της EuroLeague και έτσι να μην επικυρώσει το εισιτήριο του. Κάτι τέτοιο συνέβη και πέρυσι με την Γκραν Κανάρια, που έχασε το EuroCup από την Χάποελ, αλλά αποφάσισε να μετακινηθεί στο BCL, με τη θέση της να την παίρνει τελικά η Βαλένθια, που βρέθηκε στα ημιτελικά του EuroCup. Οπότε βλέπετε πόσο σημαντική είναι η συμμετοχή του ΠΑΟΚ σε αυτή τη διοργάνωση του χρόνου, η οποία θα θέσει και τις βάσεις για τη σταδιακή ανάπτυξη του ΠΑΟΚ, οικονομικά, αγωνιστικά και γηπεδικά (θα τελειώσουν όλες οι αναβαθμίσεις σε δύο χρόνια). Και σε περίπτωση που καταφέρουμε να μπούμε στην EuroLeague, ένας από τους κανονισμούς που ισχύει, είναι ότι οι ομάδες που προκρίθηκαν από το EuroCup, αν καταφέρουν να προκριθούν στα play-off της EuroLeague, κερδίζουν την συμμετοχή τους στην διοργάνωση και για την επόμενη χρονιά. Αν και πιστεύω ότι η EuroLeague, μετά το μπάσιμο του ΝΒΑ και την εκτόξευση του δικού μας μπάτζετ, θα μας περιποιηθεί με πιο ιδιαίτερο τρόπο, δίνοντας μας μια πολυετής wild card. Σας ευχαριστώ πολύ αν διαβάσατε ως εδώ. Πάμε δυνατά στη νέα εποχή!
