Ποντιακό topic
- dreamwarrior
- Δημοσιεύσεις: 3136
- Εγγραφή: Δευ 28 Ιαν 2008, 15:04
- Τοποθεσία: Έδεσσα
Επισήμανση
Λοιπόν κύριοι αδερφοί πόντιοι Παοκτσήδες.
Here we speak only ποντιακά!!!!!!!
Γροικάτε η να λέω ατά κινέζικαν;;;;;;;
Χαχανίσματα αλλού να μην κρούω - κρούω σας............
Όποιος κι γροικά θα εφτάω ατόν να ελέπ άσχημα οράματα σον ύπνον του!!!!!!
Here we speak only ποντιακά!!!!!!!
Γροικάτε η να λέω ατά κινέζικαν;;;;;;;
Χαχανίσματα αλλού να μην κρούω - κρούω σας............
Όποιος κι γροικά θα εφτάω ατόν να ελέπ άσχημα οράματα σον ύπνον του!!!!!!
Πεα τα νεπε Φανικα... εγω την αμαρτιαμ να λεα τεν, εροθυμεσα τα παλεα τα ημερας, ωστεν εμνες αδακα με τοι Ποντιοις τοι φιλτς εμουν και λασκουμες και χορευαμ σην Αυλαιαν κιαν...με τον Καρινικαν, τον Γιανκον, τον Σρεκικον, τον Αναθεματικαν, τον Μπυρικαν, τον Μαντζαρικαν και τον Βαγγτικαν...ου να ιλει εμεν...ντο εμορφα ημερας εκεινα...αροθυμω ατα και κλαιω...



Λιλίν πά είχεν
‘Εναν παιδίν κοιλόρφανον, πάντα ετέρνεν, η χέρα ημάνα θε έκλαιεν τόν κύρ’ν άθε κι’ εμοιρολόγανεν. Εκείνο το μαύρον κύρ’ ‘κι εγνώρτσεν, αρώτανεν πάντα την μάναν άθε:
- Μάνα, ο κύρ’ ίμ’ όμμάτα πά είχεν;
- Ναι, γουρπάν τς! είχεν αγγελικά ομμάτα.
- Μάνα, μυτίν πα είχεν;
- Ναι, ρίζα μ’, έμορφον και χιλέμορφον μυτίν.
- Μάνα, χέρα πα είχεν ο κύρ’ ιμ;
- Ναι, πουλόπο μ’, είχεν χρυσά χέρα.
- Μάνα, λιλίν πά είχεν;
Η μάνα άλλο ‘κι εταγιάντσεν... Εμοιρολόεσεν και είπεν:
-Άρ’ είχεν και παρ’ είχεν.

- Μάνα, ο κύρ’ ίμ’ όμμάτα πά είχεν;
- Ναι, γουρπάν τς! είχεν αγγελικά ομμάτα.
- Μάνα, μυτίν πα είχεν;
- Ναι, ρίζα μ’, έμορφον και χιλέμορφον μυτίν.
- Μάνα, χέρα πα είχεν ο κύρ’ ιμ;
- Ναι, πουλόπο μ’, είχεν χρυσά χέρα.
- Μάνα, λιλίν πά είχεν;
Η μάνα άλλο ‘κι εταγιάντσεν... Εμοιρολόεσεν και είπεν:
-Άρ’ είχεν και παρ’ είχεν.




Νεπε μην κλαις Πλατωνίκα Μέγα ! Τα ημέρας ατά κι αν ΄πέρασανPlaton έγραψε:Πεα τα νεπε Φανικα... εγω την αμαρτιαμ να λεα τεν, εροθυμεσα τα παλεα τα ημερας, ωστεν εμνες αδακα με τοι Ποντιοις τοι φιλτς εμουν και λασκουμες και χορευαμ σην Αυλαιαν κιαν...με τον Καρινικαν, τον Γιανκον, τον Σρεκικον, τον Αναθεματικαν, τον Μπυρικαν, τον Μαντζαρικαν και τον Βαγγτικαν...ου να ιλει εμεν...ντο εμορφα ημερας εκεινα...αροθυμω ατα και κλαιω...![]()
ανθούν και φέρουν κι άλλο....
γύρνα οπίς και ελέπς ντο θα εφτάμε....
Το χέρι μ’ τέρεν...
Ίνας τσαπρός εκάθουτουν σ’ έναν σταυροστράτ’ κεκά. Επέρασεν, απά ‘κές ίνας δεβάτες κ’ ερώτεσεν άτον την στράταν, πώς νά πάει σ’ έναν χωρίον. Ο τσαπρόν έδειξεν άτον την στράταν. Ο δεβάτες τερεί, άλλού δεικνύζνε τ’ ομμάτα τ’ κι’ αλλού το χέρ’ν άτ και νουνίζ μέρ’ μεραίαν νά πάει. Ο τσαπρόν εγροίκσενα. «το χέρ’ ίμ’ τέρεν. Τ’ ομμάτα άν τερείς θα πάς χάσαι»!
τσαπρός =αλλήθωρος
(τ'αλ, εν κατανοηταν νεπε!)
τσαπρός =αλλήθωρος
(τ'αλ, εν κατανοηταν νεπε!)

ΕΛΑΤΕ ΝΑ ΣΩΣΟΥΜΕ ΤΗΝ ΓΛΩΣΣΑ ΜΑΣ
Η Ποντιακή διάλεκτος είναι ζωντανή εδώ και 3000 χρόνια. Μεταδιδόμενη μόνο από στόμα σε στόμα μέσω των γενεών. Η μοίρα το θέλησε (...) να είναι οι μέρες μας το λυκόφως μιας από τις αρχαιότερες γλώσσες του πλανήτη. Εμείς που την ακούσαμε και την αγαπήσαμε ας μην βάλουμε ένα ακόμα λιθαράκι στο μνήμα της λησμονιάς της....ΣΙΓΟΥΡΑ ΑΞΙΖΟΥΝ ΠΟΛΛΑ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΣΤΟΥΣ ΠΟΝΤΙΟΥΣ ΛΟΓΙΟΥΣ ΠΟΥ ΠΡΟΣΠΑΘΟΥΝ ΝΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΓΡΑΨΟΥΝ. ΔΥΣΤΥΧΩΣ ΟΜΩΣ ΜΙΑ ΓΛΩΣΣΑ ΓΕΝΝΙΕΤΑΙ ΚΑΙ ΥΠΑΡΧΕΙ ΟΣΟ ΜΙΛΙΕΤΑΙ....ΜΕΤΑ ΑΠΛΑ ΜΠΑΙΝΕΙ ΣΤΟ ΧΡΟΝΟΝΤΟΥΛΑΠΟ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ...ΑΣ ΤΗΝ ΜΑΘΕΙ ΛΟΙΠΟΝ Η ΜΑΝΑ ΣΤΗΝ ΚΟΡΗ ΚΑΙ Ο ΠΑΤΕΡΑΣ ΣΤΟ ΓΙΟ, Ο ΑΔΕΡΦΟΣ ΣΤΟΝ ΑΔΕΡΦΟ. ΑΣ ΜΙΛΗΣΕΙ ΚΑΙ Ο ΦΙΛΟΣ ΣΤΟ ΦΙΛΟ ΜΕ ΤΗ ΓΛΩΣΣΑ ΤΩΝ ΠΑΠΟΥΔΩΝ ΜΑΣ...ΣΕ ΑΠΛΑ ΠΟΝΤΙΑΚΑ, ΑΣ ΚΑΛΑΤΣΕΥΟΜΕΝ, ΒΡΕ ΑΔΕΛΦΕ!
βρισιές.....
gmayo έγραψε:Ρε παλικάρια τπτ καλά "γαλλικά" θα μας μάθετε να τα λέμε σε κανά διαιτητή και να το ευχαριστιόμαστε.....
'Μω σε....

'Μω την πίστη'ς και το θάμα'ς....

'Μω το νόμο'ς....


- dreamwarrior
- Δημοσιεύσεις: 3136
- Εγγραφή: Δευ 28 Ιαν 2008, 15:04
- Τοποθεσία: Έδεσσα
Τι είπες;;;
Τι λες ρε μήτσο μας;
Κάτσε εδώ να μην φας κανά ban!!!!!!
Δεν πειράζει που δεν μιλάς ποντιακά ρε μαν....Αν σε πειράξει κανείς θα του δαγκώσω τ' αυτί!!!!!!
Κάτσε εδώ να μην φας κανά ban!!!!!!
Δεν πειράζει που δεν μιλάς ποντιακά ρε μαν....Αν σε πειράξει κανείς θα του δαγκώσω τ' αυτί!!!!!!
- dreamwarrior
- Δημοσιεύσεις: 3136
- Εγγραφή: Δευ 28 Ιαν 2008, 15:04
- Τοποθεσία: Έδεσσα
Ποντιακή διάλεκτος
Χαρακτηριστικά
Η σχετική γεωγραφική και γλωσσική απομόνωση του Πόντου, οδήγησε στη διατήρηση αρκετών αρχαϊκών στοιχείων, όπως:
* Η διατήρηση της αρχαίας προφοράς του η ως ε. Π.χ. πεγάδιν = πηγάδι, κεπία = κήποι, νύφε = νύφη, εμέτερον = ημέτερον.
* Η διατήρηση της αρχαίας προφοράς του ω ως ο, όπου η Κοινή ελληνική έχει ου. Π.χ. ζωμίν = ζουμί, καρβώνι = κάρβουνο, ρωθώνι = ρουθούνι.
* Η χρήση ψιλών συμφώνων (κ,π,τ) αντί δασέων (χ,φ,θ), ένδειξη της Ιωνικής προέλευσης της διαλέκτου. Π.χ. ασπαλίζω=ασφαλίζω, σπίγγω=σφίγγω.
* Η χρήση του Ιωνικής προέλευσης 'κι<οὐκὶ=οὐχί, αντί για το νεοελληνικό δεν<o> τη νέονος, ο πάππον > τη πάππονος, ο λύκον > τη λύκονος, ο Τούρκον > τη Τούρκονος.
o Την κατάληξη της προστακτικής των ρημάτων σε -ον. Π.χ. γράψον = γράψε, άψον (του ρ. άφτω<ἀνάπτω) = άναψε, ποίσον (<ποίησον) = φτιάξε.
o Τον σχηματισμό της μέσης φωνής των ρημάτων σε -ούμαι. Π.χ. ανακατούμαι, σκοτούμαι, στεφανούμαι.
o Τον σχηματισμό του αορίστου της παθητικής φωνής σε -θα. Π.χ. εγαπέθα = αγαπήθηκα, εκοιμέθες = κοιμήθηκες, εστάθεν = στάθηκε, σταμάτησε.
o Τον σχηματισμό της προστακτικής του αορίστου σε -θετε. Π.χ. εγαπέθετε, εκοιμέθετε, εστάθετε.
o Τη σποραδική χρήση του απαρεμφάτου. Π.χ. εποθανείναι, μαθείναι, κόψ'ναι, ράψ'ναι, χαρίσ'ναι, αγαπέθην, κοιμεθήν).
o Τον αρχαιότροπο τονισμό των ονομάτων στην κλητική πτώση. Π.χ. άδελφε, Νίκολα, Μάρια.
o Τη σποραδική χρήση του ας αντί του να. Π.χ. δος με ας φάγω.
* Η διατήρηση πολλών αρχαϊκών στοιχείων στο λεξιλόγιο. Π.χ. σεύτελον <ιων. σεῦτλον = τεύτλον, ξύγαλαν < οξύγαλαν = γιαούρτι.
* Η διατήρηση του γένους ονομάτων. Π.χ. η τραγωδία = το τραγούδι.
Η απομόνωση αυτή επέδρασε και στη μη περαιτέρω εξέλιξη διάφορων γλωσσικών τύπων, οι οποίοι μετεξελίχθηκαν στα νεοελληνικά, και σε άλλες αλλαγές, όπως:
* Η διατήρηση ασυνίζητων τύπων. Π.χ. καρδία = καρδιά, λαλία = λαλιά, παιδία = παιδιά, ψωμία = ψωμιά, χωρίον = χωριό.
Αναπτύχθηκαν ακόμη φθόγγοι οι οποίοι δεν υπάρχουν στα νεοελληνικά, ενώ άλλαξε και η προφορά ορισμένων γραμμάτων, όπως:
* Η συνίζηση των φωνηεντικών συμπλεγμάτων ια και εα, εξελίχθηκε στον φθόγγο ä, που προφέρεται ως φωνήεν μεταξύ του ε και του α. Π.χ. όλä = όλα, οσπίτä = σπίτια, λεοντάρä = λιοντάρια, τραγωδ΄äνος = τραγουδιστής, κιφάλä = κεφάλια, θέλετ' äτο < θέλετε ατό = θέλετε αυτό, το θέλετε, ομ΄äζω < ομοιάζω = μοιάζω.
* Η συνίζηση του φωνηεντικού συμπλέγματος ιο, εξελίχθηκε στον φθόγγο ö, που προφέρεται ως φωνήεν μεταξύ του ε και ο. Π.χ. τελ΄öνω = τελειώνω, ĥ΄öνιν = χιόνι.
* Το γράμμα σ όταν ακολουθείται από κε ή κι προφέρεται ως š, δηλαδή ως παχύ σ. Π.χ. šκεπάζω, šκίζω, šκύλος.
* Το γράμμα χ όταν ακολουθείται από ε ή ι προφέρεται ως ĥ, δηλαδή ως παχύ σ. Π.χ. ĥέρι, ĥαιρετώ, ĥίλä = χίλια.
* Διαφορετική προφορά παρατηρείται και στα γράμματα:
o ζ που προφέρεται ως ž, δηλαδή ως παχύ ζ. Π.χ. χαλάžä = χαλάζια, žαγκώνω = σκουριάζω.
o ξ που προφέρεται ως κ+š (παχύ σ). Π.χ. κšύνω < εκĥύνω = χύνω.
o ψ που προφέρεται ως π+š (παχύ σ). Π.χ. πšη = ψυχή.
Πηγή : Βικιπέδια
Η σχετική γεωγραφική και γλωσσική απομόνωση του Πόντου, οδήγησε στη διατήρηση αρκετών αρχαϊκών στοιχείων, όπως:
* Η διατήρηση της αρχαίας προφοράς του η ως ε. Π.χ. πεγάδιν = πηγάδι, κεπία = κήποι, νύφε = νύφη, εμέτερον = ημέτερον.
* Η διατήρηση της αρχαίας προφοράς του ω ως ο, όπου η Κοινή ελληνική έχει ου. Π.χ. ζωμίν = ζουμί, καρβώνι = κάρβουνο, ρωθώνι = ρουθούνι.
* Η χρήση ψιλών συμφώνων (κ,π,τ) αντί δασέων (χ,φ,θ), ένδειξη της Ιωνικής προέλευσης της διαλέκτου. Π.χ. ασπαλίζω=ασφαλίζω, σπίγγω=σφίγγω.
* Η χρήση του Ιωνικής προέλευσης 'κι<οὐκὶ=οὐχί, αντί για το νεοελληνικό δεν<o> τη νέονος, ο πάππον > τη πάππονος, ο λύκον > τη λύκονος, ο Τούρκον > τη Τούρκονος.
o Την κατάληξη της προστακτικής των ρημάτων σε -ον. Π.χ. γράψον = γράψε, άψον (του ρ. άφτω<ἀνάπτω) = άναψε, ποίσον (<ποίησον) = φτιάξε.
o Τον σχηματισμό της μέσης φωνής των ρημάτων σε -ούμαι. Π.χ. ανακατούμαι, σκοτούμαι, στεφανούμαι.
o Τον σχηματισμό του αορίστου της παθητικής φωνής σε -θα. Π.χ. εγαπέθα = αγαπήθηκα, εκοιμέθες = κοιμήθηκες, εστάθεν = στάθηκε, σταμάτησε.
o Τον σχηματισμό της προστακτικής του αορίστου σε -θετε. Π.χ. εγαπέθετε, εκοιμέθετε, εστάθετε.
o Τη σποραδική χρήση του απαρεμφάτου. Π.χ. εποθανείναι, μαθείναι, κόψ'ναι, ράψ'ναι, χαρίσ'ναι, αγαπέθην, κοιμεθήν).
o Τον αρχαιότροπο τονισμό των ονομάτων στην κλητική πτώση. Π.χ. άδελφε, Νίκολα, Μάρια.
o Τη σποραδική χρήση του ας αντί του να. Π.χ. δος με ας φάγω.
* Η διατήρηση πολλών αρχαϊκών στοιχείων στο λεξιλόγιο. Π.χ. σεύτελον <ιων. σεῦτλον = τεύτλον, ξύγαλαν < οξύγαλαν = γιαούρτι.
* Η διατήρηση του γένους ονομάτων. Π.χ. η τραγωδία = το τραγούδι.
Η απομόνωση αυτή επέδρασε και στη μη περαιτέρω εξέλιξη διάφορων γλωσσικών τύπων, οι οποίοι μετεξελίχθηκαν στα νεοελληνικά, και σε άλλες αλλαγές, όπως:
* Η διατήρηση ασυνίζητων τύπων. Π.χ. καρδία = καρδιά, λαλία = λαλιά, παιδία = παιδιά, ψωμία = ψωμιά, χωρίον = χωριό.
Αναπτύχθηκαν ακόμη φθόγγοι οι οποίοι δεν υπάρχουν στα νεοελληνικά, ενώ άλλαξε και η προφορά ορισμένων γραμμάτων, όπως:
* Η συνίζηση των φωνηεντικών συμπλεγμάτων ια και εα, εξελίχθηκε στον φθόγγο ä, που προφέρεται ως φωνήεν μεταξύ του ε και του α. Π.χ. όλä = όλα, οσπίτä = σπίτια, λεοντάρä = λιοντάρια, τραγωδ΄äνος = τραγουδιστής, κιφάλä = κεφάλια, θέλετ' äτο < θέλετε ατό = θέλετε αυτό, το θέλετε, ομ΄äζω < ομοιάζω = μοιάζω.
* Η συνίζηση του φωνηεντικού συμπλέγματος ιο, εξελίχθηκε στον φθόγγο ö, που προφέρεται ως φωνήεν μεταξύ του ε και ο. Π.χ. τελ΄öνω = τελειώνω, ĥ΄öνιν = χιόνι.
* Το γράμμα σ όταν ακολουθείται από κε ή κι προφέρεται ως š, δηλαδή ως παχύ σ. Π.χ. šκεπάζω, šκίζω, šκύλος.
* Το γράμμα χ όταν ακολουθείται από ε ή ι προφέρεται ως ĥ, δηλαδή ως παχύ σ. Π.χ. ĥέρι, ĥαιρετώ, ĥίλä = χίλια.
* Διαφορετική προφορά παρατηρείται και στα γράμματα:
o ζ που προφέρεται ως ž, δηλαδή ως παχύ ζ. Π.χ. χαλάžä = χαλάζια, žαγκώνω = σκουριάζω.
o ξ που προφέρεται ως κ+š (παχύ σ). Π.χ. κšύνω < εκĥύνω = χύνω.
o ψ που προφέρεται ως π+š (παχύ σ). Π.χ. πšη = ψυχή.
Πηγή : Βικιπέδια