από psykoman » Παρ 12 Αύγ 2022, 15:29
Προχειρα τωρα που ειδα τις σημειωσεις μου ειδα αυτο.
Τελειωσα λογιστικη αλλα δεν την εξασκησα ποτε.
Γεώργιος A. Παπαχρήστου
Επίκουρος Καθηγητής Χρηματοοικονομικής
Τμήμα Οικονομικών Επιστημών
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Η αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας συνήθως αποσκοπεί στην χρηματοδότηση των επενδύσεών της. Δεν αποκλείεται όμως ο σκοπός της αύξησης μετοχικού κεφαλαίου να είναι είτε η εξόφληση υποχρεώσεων της εταιρείας είτε η δημιουργία χρηματοοικονομικής ρευστότητας (financial slack). Έτσι, είναι πιθανόν μια εταιρεία που έχει ήδη επενδύσει δανειζόμενη, να προβαίνει σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου ώστε να εξοφλήσει το δάνειό της. Είναι επίσης πιθανόν μια εταιρεία που πρόκειται να επενδύσει στο μέλλον να προβαίνει σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου ώστε να έχει την απαραίτητη ρευστότητα όταν χρειαστεί.
Η αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου έχει την εξής ιδιαιτερότητα. Ενώ τα νέα κεφάλαια χρησιμοποιούνται για την χρηματοδότηση μιας επένδυσης, οι νέες μετοχές δίνουν δικαίωμα όχι μόνον στην αξία της επένδυσης, αλλά και στην αξία της υπάρχουσας εταιρείας. Η ιδιαιτερότητα αυτή έχει σημασία, όπως θα δούμε, όταν η μετοχή της εταιρείας δεν είναι ορθά αποτιμημένη και όταν οι αποφάσεις της διοίκησης λαμβάνονται με κριτήριο τα συμφέροντα των παλιών μετόχων.
Σε έναν κόσμο χωρίς αβεβαιότητα, δηλαδή στην " θεωρία ", οι εταιρείες είναι πάντοτε ορθά αποτιμημένες, δηλαδή η ΚΠΑ των μετοχών είναι πάντοτε μηδενική. Έτσι, οι μέτοχοι μιας ορθά αποτιμημένης εταιρείας δεν έχουν κανένα συμφέρον να προβούν σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου απευθυνόμενοι προς νέους μετόχους προκειμένου να χρηματοδοτήσουν μια επιχειρηματική επένδυση με θετική ΚΠΑ. Αν το έκαναν, αυτό θα ισοδυναμούσε με " δώρο " αντίστοιχου μεριδίου της ΚΠΑ της επένδυσης στους νέους μετόχους. Απεναντίας, οι παλιοί μέτοχοι έχουν συμφέρον να χρηματοδοτήσουν την επένδυση με αυτοχρηματοδότηση, με δικά τους κεφάλαια ή με δανεισμό, γιατί έτσι δεν μοιράζονται με κανέναν άλλον την θετική ΚΠΑ της επένδυσης.
Πάρτε, για παράδειγμα, μια μεταλλευτική εταιρεία που λειτουργεί ένα ορυχείο στην Ελλάδα. Υποθέστε ότι η πραγματική αξία του ορυχείου είναι 80 δις όπως προκύπτει από την κεφαλαιοποίηση των κερδών του ορυχείου. Υποθέστε επίσης ότι η εταιρεία είναι ορθά αποτιμημένη, δηλαδή η αγοραία αξία της είναι επίσης 80 δις. Αυτό σημαίνει ότι η ΚΠΑ της εταιρείας και των μετοχών της είναι μηδενική. Υποθέστε τώρα ότι η εταιρεία σκοπεύει να εξαγοράσει ένα ορυχείο στην Βουλγαρία το οποίο κοστίζει 20 δις και έχει πραγματική αξία 30 δις όπως προκύπτει από την κεφαλαιοποίηση των αντίστοιχων κερδών. Η επένδυση αυτή έχει θετική ΚΠΑ ίση προς 10 δις. Αν η εταιρεία αναζητήσει τα 20 δις απευθυνόμενη προς νέους μετόχους μέσω μιας αύξησης μετοχικού κεφαλαίου, τότε οι νέοι μέτοχοι θα αποκτήσουν το 20/(80+20)=20% της συνολικής αξίας της εταιρείας. Δεδομένου όμως ότι η αξία της εταιρείας είναι τώρα 80+30=110 δις, οι νέοι μέτοχοι θα αποκτήσουν δικαίωμα αξίας 20%x110=22 δις. Το κέρδος των 2 δις των νέων μετόχων δεν είναι παρά το 20% της ΚΠΑ της επένδυσης που τους παραχωρήθηκε από τους παλιούς μετόχους. Όπως είναι φανερό οι παλιοί μέτοχοι θα είχαν συμφέρον είτε να καταβάλλουν αυτοί τα 20 δις είτε να αποφασίσουν εταιρικό δάνειο 20 δις προκειμένου να αποκτήσουν το 100% της ΚΠΑ της επένδυσης. Με τον τρόπο αυτό η ΚΠΑ της επένδυσης θα ενσωματώνετο στις μετοχές τους.
Ο κόσμος όμως των επιχειρήσεων και των επιχειρηματικών επενδύσεων χαρακτηρίζεται από αβεβαιότητα. 'Ετσι, η αξία της υπάρχουσας επιχείρησης (Ελληνικό ορυχείο) μπορεί στο μέλλον να μεταβληθεί ευμενώς ή δυσμενώς. Αλλά και η αξία της επένδυσης (Βουλγαρικό ορυχείο) μπορεί να αποδειχθεί μεγαλύτερη ή μικρότερη από αυτή που υπολογίζετο. Η σημερινή αξία της εταιρείας και της επένδυσής της αντικατοπτρίζει την προσδοκώμενη αξία των αντίστοιχων κερδών, λαμβανομένων υπόψη των πιθανοτήτων τόσο των ευμενών όσο και των δυσμενών εξελίξεων.
Ο κόσμος των επιχειρήσεων χαρακτηρίζεται επίσης από ασυμμετρία πληροφόρησης. Η διοίκηση και οι παλιοί μέτοχοι έχουν ένα πλεονέκτημα πληροφόρησης έναντι των νέων μετόχων. Γνωρίζουν δηλαδή καλύτερα (ή νωρίτερα) την πραγματική αξία της εταιρείας και των επενδύσεών της.
Στην " πραγματικότητα ", δεν αποκλείεται η εταιρεία να είναι υπερτιμημένη κατά τρόπο που να συμφέρει αυτούς που γνωρίζουν την πραγματική της αξία, δηλαδή τους παλιούς μετόχους, να παραχωρήσουν μερίδιο στην υπερτιμημένη εταιρεία σε τρίτους είτε με πώληση μετοχών είτε με αύξηση μετοχικού κεφαλαίου. Στην περίπτωση αυτή η αύξηση μετοχικού κεφαλαίου στερεί τους παλιούς μετόχους από μέρος της θετικής ΚΠΑ της επένδυσης, το οποίο όμως αντισταθμίζεται από το κέρδος που έχουν από την παραχώρηση μεριδίου επί της υπερτιμημένης εταιρείας.
Ας ξαναγυρίσουμε στο προηγούμενο παράδειγμα και ας υποθέσουμε τώρα ότι η αγοραία αξία της μεταλλευτικής εταιρείας είναι 80 δις παρόλον ότι ότι η πραγματική αξία του Ελληνικού ορυχείου είναι μόνον 60 δις. Αυτό σημαίνει ότι η εταιρεία είναι υπερτιμημένη κατά 20 δις. Ας υποθέσουμε επίσης ότι η πραγματική αξία είναι γνωστή μόνον στους παλιούς μετόχους, λόγω του πλεονεκτήματος πληροφόρησης που διαθέτουν. Ας εξετάσουμε τώρα αν η αύξηση μετοχικού κεφαλαίου εξακολουθεί να είναι ασύμφορη για τους παλιούς μετόχους. Αν οι νέοι μέτοχοι συνεισφέρουν 20 δις, τότε θα αποκτήσουν και πάλι δικαίωμα 20/(80+20)=20% επί της αξίας της εταιρείας και της επένδυσης. Όμως η πραγματική αξία της εταιρείας είναι 60+30=90 δις και, συνεπώς, το δικαίωμα των νέων μετόχων αξίζει 20%x90=18 δις! Η ζημιά των 2 δις είναι το αλγεβρικό άθροισμα του μεριδίου επί της θετικής ΚΠΑ της επένδυσης 20%x10=2 δις και του μεριδίου επί της αρνητικής ΚΠΑ της αγοράς υπερτιμημένων μετοχών 20%x(-20)= -4 δις. Ότι έχουν χάσει οι νέοι μέτοχοι το έχουν κερδίσει οι παλιοί, αφού παραχωρούν το 20% της θετικής ΚΠΑ της επένδυσης (απώλεια: -2 δις) έναντι του 20% της υπερτιμημένης εταιρείας (κέρδος: 4 δις).
Αν δεχθούμε ότι οι παλιοί μέτοχοι έχουν πλεονέκτημα πληροφόρησης έναντι των νέων μετόχων και ότι η διοίκηση ασκείται με γνώμονα το δικό τους συμφέρον, τότε συμπεραίνουμε ότι οι εταιρείες προβαίνουν σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου όταν πιστεύουν ότι η μετοχή τους είναι υπερτιμημένη. Στην πραγματικότητα συνεπώς δεν αποκλείεται να έχουμε αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου ακόμη και αν σκοπός είναι η χρηματοδότηση επενδύσεων μηδενικής ή ακόμη και αρνητικής ΚΠΑ. Δεν αποκλείεται επίσης η διοίκηση και οι παλιοί μέτοχοι να αφήνουν ανεκμετάλλευτες επενδυτικές ευκαιρίες με θετική ΚΠΑ, όταν η μετοχή της εταιρείας είναι υποτιμημένη.
Πάρτε, για παράδειγμα, μια εταιρεία η οποία προβαίνει σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου με σκοπό να διατηρήσει τα νέα κεφάλαια ως ρευστότητα (π.χ. να τα καταθέσει στην τράπεζα). Η "τοποθέτηση" αυτή έχει μηδενική ΚΠΑ και λογικά μια εταιρεία δεν θα την πραγματοποιούσε. Αν όμως η μετοχή της εταιρείας είναι υπερτιμημένη, αν δηλαδή η ΚΠΑ της μετοχής της είναι αρνητική, τότε συμφέρει στους παλιούς μετόχους να αποφασίσουν αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου χωρίς να συμμετέχουν οι ίδιοι. Η ενέργεια αυτή των παλιών μετόχων ισοδυναμεί με πώληση υπερτιμημένων μετοχών. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει με την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου που αποσκοπεί στην εξόφληση δανείων, εφόσον το κόστος των δανειακών κεφαλαίων είναι το ίδιο με το κόστος των ιδίων κεφαλαίων (π.χ. αν ο κίνδυνος χρεωκοπίας είναι μηδαμινός). Η αντικατάσταση σχετικά ακίνδυνου χρέους με ίδια κεφάλαια είναι μια ενέργεια μηδενικής ΚΠΑ και οι παλιοί μέτοχοι θα την αποφάσιζαν μόνον αν είχαν να κερδίσουν από αυτή, μόνον δηλαδή αν η ΚΠΑ των μετοχών τους ήταν αρνητική.
Ο πολεμος ξεκινησε:
Αν προχωρησω, ακολουθηστε με
Αν υποχωρησω, σκοτωστε με
Αν σκοτωθω, εκδικηθειτε με
υ.γ.Ολα στον βωμο της εξελιξης:Μετα τα γενοσημα φαρμακα αποκτησαμε και γενοσημους οπαδους.